در خرید و فروش مسکن مهر آشنا با نکات حقوقی آن باشید
در یک دوره ای از جریانات حاکم بر مدیریت کلان کشوری در راستای تامین مسکن اقشار کم درآمد جامعه تصمیماتی جدی گرفته شد. تصمیماتی که با نام پر معنای مسکن مهر رقم خورد و آرام و پیوسته در بطن افکار بسیاری از افراد حاضر در دهک های پایین جامعه ی ایران جا باز کرد.
موضوع مسکن مهر که برای اولین بار به سال 1386 بر سر زبان ها افتاد، شاید اولین پروژه به جهت خانه دار کردن اقشار پایین دست جامعه ی ایرانی نبود؛ اما بدون شک مهمترین و بزرگترین و پر سر و صدا ترین این پروژه ها می باشد. پروژه ای که بیش از یک دهه از آغاز پیدایش آن، همراه با انواع بیم و امید های خانه دار شدن، همواره آوردگاه چالش های عجیب و غریبی بوده است.
نکات حقوقی خرید و فروش مسکن مهر
مسکن مهر از همان ابتدا که سعی در برداشتن قدم های محکم خود به جهت اهداف بلند خود بر می داشت با چالش های بسیاری همراه بوده و می باشد. حالا که به هر صورت مقدار قابل توجهی از این مسکن آماده و تحویل مردم شده است تا بخش های بسیاری که هنوز در کش و قوس آماده شدن هستند، نمی شود به سادگی از کنار نام این نهاد بزرگ مسکن ساز گذشت. چرا که طیف گسترده ای از مردم ایران را صاحب خانه کرده است و یا به نوعی بسیاری را درگیر ماجرا های خود نگه داشته است.
از طرفی هر کالایی به هر شکلی که تحت مالکیت کسی قرار می دهید باید انتظار خرید و فروش آن را هم داشته باشید. مسکن مهر نیز پس از گذشت سالیان دراز از آغاز پیدایش آن، حالا گاها در مسیر معاملات ملکی سطح کشور عرض اندام می کند. بسیاری از صاحبان آن، یا خسته از تحویل ملک و یا به جهت کسب منافع مالی و یا به هر دلیلی که خارج از حوصله ی این گفتار خواهد بود، مایل به فروش واحد های کامل یا نیمه کاره ی خود هستند. ماجرایی که خریدارانی نیز دارد.
خرید و فروش مسکن مهر
بنابراین باید انتظار سطح وسیعی از معاملات مربوط به خرید و فروش مسکن مهر را داشته باشیم؛ اما از آنجا که این مسکن با مشارکت دولتی و در کش و قوس های بسیار عجیب و غریب قانونی ساخته شده است، معاملات مسکن مهر نیز رنگ و بوی دیگری دارد. رنگ و بویی که باید در هنگام خرید در کانون توجه خریداران باشد. چرا که در نظر نگرفتن شرایط خاص معامله ی مسکن مهر می تواند برای خریداران پیچیدگی های قانونی قابل توجهی به ارمغان آورد. از این رو با این مقاله همراه باشید تا مختصری با کلیات قانون های حاکم بر معاملات مسکن مهر آشنا شوید.
نکات کلیدی در معاملات مسکن مهر
- اولین نکته ای که باید در باب معامله کردن یک ملک موجود در فضا های مسکن مهر مورد توجه شما باشد، نوع مالکیت بنا می باشد. مسکن مهر در یک تقسیم بندی کلی دارای دو نوع مالکیت ملکی و اجاره ی 99 ساله می باشد. در واحد هایی که به صورت مالکیت ملکی هستند، یعنی متقاضیان مسکن مهر به نوعی صاحب زمین ملک نیز شده اند، زمین و ساختمان (عرصه و اعیان) قابل انتقال خواهد بود. اما در نوع اجاره ی 99 ساله تنها می توان ساختمان (اعیان) را مورد معامله قرار داد.
- خرید و فروش مسکن مهر از خرداد ماه 1393 طی ابلاغی از سوی وزارت راه و شهرسازی آزاد می باشد. پس می توان بدون هیچ گونه واهمه ای از سوی مراجع دولتی اقدام به خرید و فروش مسکن مهر نمود. اما این خرید و فروش تنها پس از واگذاری و یا تنظیم اسناد مالکیت در حین ساخت امکان پذیر است. این یعنی آنکه شما نمی توانید در مراجع قانونی حق امتیاز مسکن مهر خود را واگذار نمایید.
نکات کلیدی معاملات مسکن مهر
- وقتیی قرار به معامله ی مسکن مهر ملکی را دارید، از آنجا که زمین این مسکن همچنان در اختیار دولت است و اقساط آن توسط صاحب ساختمان پرداخت می گردد، باید طرفین نقل و انتقال به طور همزمان به بانک عامل مراجعه کرده و پس از انجام تشریفات قانونی، تسویه ی بدهی های معوق و به روزرسانی اقساط، نسبت به تغییر در نام مدیون اقدام نمایند. این ماجرا در زمانی که قیمت زمین به طور کامل توسط صاحب بنا پرداخت شده باشد، منتفی خواهد شد.
- در باب مسکن مهر 99 ساله، به حالتی که قبلاً ذکر کردیم، زمین ملک همچنان در مالکیت دولت قرار دارد و به صورت 99 ساله به متقاضی اجاره داده شده است. در این حالت طرفین معامله به جهت تغییر نام مدیون به صورت همزمان به بانک عامل مراجعه کرده و مراتب قانونی را به اطلاع سازمان مربوطه (اداره کل راه و شهرسازی و یا بنیاد مسکن انقلاب اسلامی) می رسانند تا به جهت جایگزینی مستاجر در قرارداد اجاره ملک اقدام صورت گیرد.
کلاهبرداری در فروش مسکن مهر چگونه اتفاق می افتد؟
از آنجا که بسیاری از مردم با نحوه معاملات مسکن مهر آشنایی ندارند، مشکلات بسیاری برای خریداران یا فروشندگان ایجاد شده است. از جمله فروش ملک به بیش از یک نفر، فروش ملک با بدهی پرداخت نشده، فروش ملکی که برای دیگری است و حتی معرفی ملکی متفاوت از واحد مورد معامله، برخی از کلاهبرداری ها است که خریداران با آن رو به رو شده اند. بهتر است بدانید که نقل و انتقال واحد های مسکن مهر ضوابط و شرایط ویژه ای دارد. انتقال واحد های مسکن مهر باید حتما زیر نظر شرکت های عمران شهر های جدید یا در برخی از شهر ها مربوط به نهاد های متولی خواهد بود. در مسیر انتقال حتما طی کردن مراحلی که به آنها اشاره کرده ایم، در نهاد های متولی ضروری است و امضای قرارداد یا مبایعه نامه در بنگاه های مشاور املاک به حالت کلی کفایت نمی کند.
از این رو در معاملات مسکن مهر از نهایی کردن معامله و پرداخت قسمت عمده وجه قبل از مراجعه و استعلام وضعیت ملک و مالکیت آن، جدا خودداری کنید. از آنجا که واحد های مسکن مهر دارای سند رسمی نیستند، استعلام مالکیت آنها را باید از اداره ثبت اسناد پیگیری نمایید. اطلاع از مالکیت مسکن مهر را می توان از شرکت های عمران شهر های جدید یا اداره کل راه و شهرسازی بدست آورد.
مطالب بیشتر: